Zintuigen registreren de wereld om ons heen: we horen, zien en voelen van alles. Ook als we een tekst lezen. Maar hoe kun je dit effect versterken? En hoe geef je daarmee een verhaal kleur? Leer van de synestheet.

Synesthesie is de medische term voor een eigenschap waarbij zintuiglijke waarnemingen met elkaar vermengd worden. Een synestheet ziet een woord en proeft tegelijk een smaak. Of hij hoort een lied en ziet direct een kleur.

Een exacte verklaring voor dit verschijnsel is er nog niet. Maar men weet inmiddels wel dat deze eigenschap bij minder dan 1% van de mensen voorkomt én dat deze over het algemeen als heel prettig wordt ervaren. Waarschijnlijk wordt elke baby ermee geboren, maar als deze eigenschap niet geprikkeld wordt, dooft deze uit. Jammer toch?

Paul Rabbering

Wil je een echte synestheet ontmoeten? Kijk dan maar eens naar de volgende uitzending van Pavlov. Je ziet Paul Rabbering, dj bij 3FM, vertellen over het nummer Rood van Marco Borsato. Hij windt zich op over het feit dat het woord ‘rood’ helemaal niet rood is, maar bruin. En dat de muziek van het nummer een combinatie is van zwart en geel: verre van rood dus.

Iedereen heeft synesthesie in meer of mindere mate in zich. Synesthesie is niet voor niets een heuse stijlfiguur geworden. Je kent de bekende metaforen wel:

• Schreeuwende kleuren
• Een warme stem
• Een scherpe blik.

Niet allemaal even prettige ervaringen, maar iedereen weet direct wat bedoeld wordt met deze zintuiglijke combinaties. Je hebt die scherpe blik vast weleens gevoeld …

Tekstschrijven

Aan de tekstschrijvers onder ons is het de schone taak om steeds weer lekker leesbare, levendige en inspirerende verhalen op papier te zetten. Wat je daarbij van deze mooie eigenschap kan leren?

Laat bijvoeglijke naamwoorden als ‘mooi’, ‘interessant’ en ‘leuk’ voortaan maar links liggen. Die zijn inmiddels uitgekauwd en hebben geen enkele waarde meer (lees Nieks blog over nietszeggende woorden maar eens). En wat leuk is voor jou, is het echt niet altijd voor mij.

Nee, geef mij maar een spitsvondige opmerking bij een krachtig rond wijntje, desnoods op een blauwe maandag. Prikkel mijn zintuigen maar. Dan kan ik me er tenminste iets bij voorstellen.

Wil je weten of jij een synestheet bent? Doe de test op Synesthete.org.

Creatief schrijven kun je leren! Met onze training bijvoorbeeld!