Witregels, tussenkopjes, contrasten: allemaal veelgehoorde opmaakelementen voor beter leesbare teksten. Maar waarom zou je hierop letten? De CRAP–methode helpt je de leesbaarheid van je tekst te vergroten.

In 2011 ontwikkelden Jonathan Bush en Leah Zuidema de CRAP-methode. Deze methode beschrijft de werking van opmaak aan de hand van vier factoren:

• Contrast (contrast)
• Repetition (herhaling)
• Alignment (opstelling)
• Proximity (nabijheid)

Maar voor we naar deze factoren gaan kijken, moet ik de lijstjesfans teleurstellen. De CRAP-methode bevat geen simpele lijst van opmaaktips, maar geeft aan hoe je aan de slag kunt gaan met tekstelementen.

Een tekst bestaat uit allerlei elementen: alinea’s, citaten, tussenkopjes, afbeeldingen, voetnoten enzovoorts. Met de CRAP-methode gebruik je deze tekstelementen om een tekst zo leesbaar mogelijk te maken. Duidelijk? Laten we dan de vier factoren eens kort bespreken.

Contrast

Met contrast laat je belangrijke elementen meer opvallen. Deze elementen springen direct in het oog. Hierdoor maak je de tekst beter scanbaar. Gebruik bijvoorbeeld vetgedrukte kopjes.

Repetition

Met herhaling (repetition) creëer je samenhang tussen tekstelementen met eenzelfde soort functie. Hierdoor krijg je een goed overzicht van de elementen in een tekst. Zet bijvoorbeeld alle citaten schuin, als de rest van de lopende tekst normaal gedrukt is.

Alignment

Met opstelling (alignment) let je op de plaatsing van alle tekstelementen. Hierdoor maak je de tekst overzichtelijk en kun je de belangrijke elementen meer nadruk geven. Je tekst is bijvoorbeeld overzichtelijker als alle tekstelementen op één lijn staan.

Proximity

Met nabijheid (proximity) kijk je naar de ruimte tussen de tekstelementen. Je kunt deze witruimte gebruiken om overzicht en nadruk te creëren. Bijvoorbeeld door witregels te gebruiken voor en na een belangrijk punt, zodat dit stuk tekst meer opvalt.

Herhaling en contrast

Opstelling en nabijheid

En nu jij!

De CRAP-methode is dus geen lijstje van opmaaktips die je moet volgen. De methode reikt eerder handvatten aan. Maar hoe pas je deze methode dan zelf toe? Bedenk waar jij de focus op wilt leggen. Bijvoorbeeld: welke tekstelementen vind je belangrijk? Laat deze dan opvallen. Zijn er tekstelementen die je vaker gebruikt? Geef deze dan dezelfde opmaak.

Kortom: vraag jezelf af of jouw opmaak bijdraagt aan de leesbaarheid van je tekst. Je hoeft je echt niet blind te staren op alle tips die op internet staan. Pas bovenstaande methode toe en – Holy CRAP! – dan is jouw tekst toch zo maar weer een stuk leesbaarder.